Jaar Inligting 2023
TEMA/ THEME: Our diversity is our strength/Ons diversiteit is ons krag
PROJEK / PROJECT: Raak rekenaar slim - WORD, EXCEL, POWERPOINT, E-POS EN Kuber klets (FB)
SKRYWER / WRITER: Johan Bakkes
PERSOONLIKHEID - KUNSTENAAR/ PERSONALITY- ARTIST: Germandt Geldenhuys
PRODUK / PRODUCT: Tamaties
KONGRESPROJEK / CONGRESS PROJECT: Skenk 'n storie boek vir 'n kind
BOME / TREES: Olive Sagewood (Buddleja Saligna), Karee (Searsia lancea), Tree-Wisteria (Bolusanthus
speciious)
UITVOERENDE BESTUUR:
President Alna Kapp
Vise-President Alice de Beer
Redaktrise Marisca Vosloo
Sekretaresse Carien Schabort
Skakelbeampte Victoria Holtzhausen
Tesouriere Engela Thompson
Beoordelingssameroeper Helena Joubert
STREEKVOORSITTERS:
Carpe Diem: Debbie du Plessis
Hoëveld: Gerda Büter
Kosmos: Alice de Beer
Malieveld: Elena Martens
Suikerbos: Victoria Holtzhausen
Tambukie: Alna Kapp / Carien Schabort staan in tot konferensie 2023
KONGRES:
Kongresprojek Skenk 'n store boek vir 'n kind
SOMERSKOOL
SA KONGRES:
ACWW/WBPV:
SKRYWER:
Johan Bakkes is die Skrywer van avontuur reisjoernale Professor in bestuursrekeningkunde aan die Universiteit van Wes-Kaapland.
Casparus Johan Bakkes is op 21 Oktober 1956 op Stellenbosch gebore, die seun van die skrywer Margaret Bakkes en historikus Cas Bakkes. Hy het in Saldanhabaai grootgeword. Hy het aan die Afrikaans Hoër Seunskool in Pretoria gematrikuleer en aan die Universiteit van Pretoria gestudeer om 'n geoktrooieerde rekenmeester en ouditeur te word. 1983 - 2000: professor aan Unisa in Toegepaste Rekeningkunde en sedert 2001 professor in bestuursrekeningkunde aan die Universiteit van Wes-Kaapland.
Johan is mal oor avontuur, reis en die natuur en besit 'n Safari-besigheid, Induku. Hy werk ook as ekspedisie-organiseerder. Hy is getroud met die kunstenaar Nanna Vorster-Bakkes en hulle het 'n dogter en 'n seun, Cara en Marc. Hulle woon in die Paarl.
Die skrywer Christiaan Bakkes is sy broer.
Ek is nie 'n skrywer nie, ek's 'n storieverteller, ek's 'n traveller, ek's 'n professionele boemelaar. Ek's doodeerlik as ek dit sê.
(I am not a writer, I am a traveller, I am a professionel hellbender. I mean it.)
Johan het in 2006 die Mondi-toekenning ontvang vir sy artikel in Insig, Hel Toe op sy reis na die verste punt op die Afrika-kontinent.
Boeke:
Moer toe die vreemde in, Human & Rousseau, 2001
Nou's ons in ons donner in, Human & Rousseau, 2006, translated into English: To Hell and Gone, Human & Rousseau, 2008
Norrevok, Human & Rousseau, 2008
Samoe(r)sa reis, Human & Rousseau, 2010
Oepse Daisy, Queillerie Publishers, 2011
Openbaring, Queillerie, 2016
PERSOONLIKHEID - KUNSTENAAR/ PERSONALITY- ARTIST
Germandt Geldenhuys is een van daardie mense wat met soveel talente gebore
is en dan is hy nog baie aangenaam ook.
Kykers het werklik eers bewus geword van die talentvolle jongman met
sy rol in Binnelanders as Louis Koster alhoewel hy al vanaf skooltyd uitgeblink
het in toneelstukke en musiekblyspele.
Daar is soveel interessante fasette van Germandt dat ek sommer sy biografie
Gaan plaas want Germandt tree op, in een of ander kapasiteit, al vandat hy
kan onthou en het op skool al in toneelstukke en musiekblyspele uitgeblink.
In 2006 neem hy deel aan die Wêreld Kampioenskappe vir Uitvoerende Kunste
waar hy die gesogte “Grand Champion Award” vir sang, verower.
Hy matrikuleer aan Hoërskool Jeugland in Kempton Park waarna hy sy tersiêre
studies aan die Waterfront Theatre School in Kaapstad voltooi. Onder die
bekwame leiding van Delia Sainsbury, Paul Griffiths en Keith Galloway verwerf
hy ‘n Lisensiaat in Musiek-Teater en ‘n Lisensiaat in Drama vanaf die
Trinity Guildhall College in Londen.
Hy word ook in sy finale jaar met die Richard Loring-prys vir Uitstaande Spel bekroon en word ook ‘n rol aangebied in Richard Loring se CAPE STORIES FROM THE MOTHER CITY in Seepunt, Kaapstad. Hy keer terug na Johannesburg in 2015 en tree op in THE JUNGLE BOOK, SISTER ACT, SWEENEY TODD (Nom: Fleur du Cap Beste Manlike Byspeler), SNEEUWITJIE, verskeie televisie advertensies en korporatiewe funksies.
Daarna maak hy sy televisie-buiging in STERLOPERS op KykNet.
Tans is Germandt te sien in die rol van “Louis Koster”, die kroeg bestuurder en IT-foendi, in BINNELANDERS op KykNET – waarvoor hy in 2017 met Huisgenoot se gesogte Tempo-toekenning vir “Sepie-Akteur Van Die Jaar” bekroon is.
In 2018, maak hy sy film debuut in die volprese KANARIE en verower “Beste Manlike Byspeler: Film” by die KykNET Silwerskermfees. Vir hierdie film word Germandt dan ook benoem vir ‘n SAFTA vir “Best Supporting Actor in a Feature Film”.
In 2019 was hy ook te sien in Janice Honeyman se pantomime, JACK & THE BEANSTALK by die Johannesburg Theatre.
Olka Bolka het in ‘n onderhoud nog meer van Germandt uitgevind
Waar is jy gebore en het jy grootgeword?
Ek is gebore in Kimberley in die Noord-Kaap. Grootgeword in Christiana (NW), Ladybrand (VS) en toe uiteindelik hoërskooljare deurgebring in Kempton Park, Gauteng.
Het jy na skool gaan studeer, indien wel wat?
Ek het na skool gaan studeer ja, ek het drama en musical theatre vir 4 jaar geswot by die Waterfront Theatre School.
Jy is baie talentvol in musiek en drama , wat het eerste gekom?
Baie dankie. Jong, ek dink maar die musiek ding het eerste gekom. My ouers is albei baie musikale mense, met my pa wat klavier speel en my ma wat sing. So ek het maar in ‘n musicale huis grootgeword.
Hoe het jou ouers oor jou beroepkeuse gevoel?
Nog altyd 100% aangemoedig en ondersteun. Ek dink hulle het geweet dat ek van ‘n klein ouderdom af al baie passievol is oor die uitvoerende kunste, so dit het hulle nie regtig baie verbaas toe ek noem dat ek in hierdie rigting wou swot nie.
Jy het ‘n rol in Kanarie vertolk vertel ons daarvan.
Dit was my heel eerste film-rol. Ek was bitter erg op my senuwees tydens daardie hele verfilmingsproses, maar dit was regtigwaar ‘n ongelooflike ervaring… en ek dink nie ek het al sedertdien dieselfde vreugde uit ‘n rol gekry soos met daai een nie.
Hoe berei jy jou voor vir ‘n rol?
Eerste dinge eerste, ek analiseer die teks en maak seker ek verstaan wie en wat die karakter is. Wat hulle dryfkrag is, hulle behoeftes, begeertes en dies meer. Dan leer ek die woorde so uit my kop uit as wat ek kan. En dan, gewoonlik met die repetisie-proses, dan begin die lekker “speel” aspek van die karakter, waar ek dan saam die regisseur die fisieke aspekte van die karakter uitpluis en oefen.
Hoe hanteer jy ‘n moeilike karakter of toneel?
Hahahaha, soos met enige iets in die lewe moet mens maar daardie bul by die horings pak en maar tot die beste van jou vermoëns doen. Op die ou einde is dit al wat elkeen van ons kan gee.
Hoe verskil jy van jou karakter wat jy speel in Binnelanders?
Ek dink daar is meer ooreenkomste tussen my en Louis as wat daar verskille is, maar ek is verseker nie so naief of goedgelowig soos Louis nie. Ek is beslis ook nie so impulsief nie.
Hoe hanteer jy publieke aandag?
Daardie is ‘n ingewikkelde vraag, want dit hang seker maar ook af van die konteks. As iemand my trompop loop erens in ‘n winkel is ek geneig om effens skrikkerig en angstig te raak. Glo dit of nie, die meeste akteurs/aktrises is eintlik maar skamerige mense (veral as ons omring word deur ‘n klomp vreemde mense), so die geneigdheid by my is ook maar net om te “smile en wave” en so gou as moontlik die aandag op iemand anders te prober fokus.
Toe jy bekendheid verwerf, hoe het dit jou lewe beinvloed?
Ek dink nie dit het regtig my lewe vreeslik baie beinvloed nie. Ek is maar nogsteeds soortvan dieselfde mens. Behalwe vir die nou-en-dan wat ‘n aanhanger jou in ‘n winkel raakloop en eers wil hallo sê, het my lewe nie regtig veel verander nie.
Wie se TV Klerkas sal jy graag wil hê?
Dr Tertius (Reynardt Hugo) s’n. Ek vermoed dit sal egter slegs om my enkel pas.
Watter werk sal jy graag agter die skerms wil doen?
Beslis ‘n regisseur. Ek hou daarvan om vir akteurs leiding te gee en saam-saam die storie te vertel.
Wat is jou nagmerrie scenario tydens verfilming?
Dat ek nie my woorde kan onthou nie, of dat my broek skeur. Allerhande sulke dinge gaan gereeld deur my kop.
Watter TV reeks sal jy wil oormaak en deel van wees?
Game of Thrones, beslis. Ek sal die draak wil speel.
As jy enige karakter kon speel wie sou dit wees?
Ek wou nog altyd ‘n ‘villain” gespeel het, of ‘n bekende person wat werklik geleef het – m.a.w ‘n “biopic”.
Vertel ons van jouself in ‘n neutedop?
Enkellopend, twee honde, mal oor kosmaak, lief vir my familie en vriende, lief vir die oop pad, vir padstalletjies en padkos. Ek werk gewoonlik baie hard, met die gevolg is dat ek sommige dae net wil lê.
Vertel ons iets wat niemand van jou weet nie?
Ek dink nie dis regtig moontlik nie, want daar is nie regtig iets wat _niemand_ van my weet nie. Ek is maar ‘n oop-boek.
Wat is die beste raad wat jy nog ooit van iemand ontvang het?
“The only difference between a rut and a grave is the depth.”
Wat was jou angswekkendste oombilk ooit?
Oe nee, hopeloos te veel om te noem. My broek het eendag oopgeskeur tydens ‘n teater-show in Windhoek, en ek moes vir ‘n hele toneel lank met ‘n geskeurde broek speel sonder dat die gehoor dit agterkom.
As jy met enigeiemand oor ‘n koppie koffie kan gesels, wie sal dit wees en hoekom?
My oupa Len. Hy is ‘n paar jaar terug oorlede. Sou lekker wees om net weer “hallo” te kan sê.
Watter beroep sou jy beoefen het as jy nie akteur geword het nie?
TV-sjef of ‘n staatsaanklaer.
Jou fassinerendse onderhoud ooit?
Met ‘n film-kritikus oor die film Kanarie. Sy het dinge in die storie raakgesien en ontleed wat ek nie eers raakgesien het nie. Ons het baie lekker gesels, en ek het nogal daar weggestap en gedink: “Wow, wat ‘n wonderlike onderhoud!”
Wat beteken pryse en toekennings vir jou?
Dit beteken eintlik maar net dat iemand erens jou werk raakgesien het en dit genoeg waardeer het om vir jou dankie te wil sê. Dis maar al. Maar ek dink as mense hierdie tipe werk gaan doen net vir die toekennings, dan gaan jy ‘n massiewe problem hê.
2020 was ‘n vreemde jaar met viruses en inperkings, hoe het jy dit ervaar?
Dit was vreemd ja, en stil. Ek het maar basies net in “survival mode” ingegaan en die beste probeer maak van ‘n uiters vreemde saak.
Die vermaakliksheidbedryf een van die besighede wat hard geslaan is met die covid-virus, hoe moes jy aanpas om nog steeds ‘n inkomste uit jou beroep te kan kry?
Ek was baie bevoorreg om by Binnelanders redelik (soortvan) ononderbroke te kon werk, maar ek weet baie ander kunstenaars het nie ooit dieselfde gehad laasjaar nie. Nou meer as ooit moet die publiek asb die vryskut-kunstenaars ondersteun. Baie van hulle sit al sonder werk sedert Maart
Waarmee is jy op die oomblik besig?
Op die oomblik gee ek aanlyn drama- en sangklasse. Ek skryf ook ‘n paar tekste, probeer hier en daar nog liedjies skryf en doen basies Binnelanders op ‘n daaglikse basis.
Wat is volgende vir jou, en hoe sien jy jou toekoms?
Die volgende ding wat ek graag weer sal wil doen is om in ‘n film te speel… Kanarie was so ‘n “great” ervaring gewees, ek sou baie graag so iets wil repliseer.
Wat is jou gunsteling:
Musiek – Soul, gospel, funk, R&B, pop, contemporary, 80’s rock
Sanger – Ben Platt (op die oomblik)
Sangeres – Snaaks genoeg is dit Miley Cyrus op hierdie oomblik. Sy doen nogal baie interessante dinge met haar musiek deesdae.
Band – Queen
Gunsteling liedjie – Dis tussen “Purple Rain” en “Somebody to Love”. Maar ook “To Make You Feel My Love”
Rolprent – Hopeloos te veel om te noem. Dalk die animasie-weergawe van The Lion King.
Akteur – Weereens hopeloos te veel om te noem.
Aktrise – Kate Winslet, Emma Thompson, Amy Adams, Meryl Streep, Zendaya, Anna-Mart van der Merwe, Olivia Colman
TV reeks en karakter – Op hierdie stadium is dit seker Schitt’s Creek. En ek hou van al die karakters omtrent ewe veel.
Kos en drankie – Pasta + Whiskey
Klere & kleur – Jeans + T-hemp & Emerald Groen
Ontspanning Bosvakansie.
Boek “I know this much is true” van Wally Lamb. “One Day” – David Nicholls.
Vakansie bestemming – Bosveld. Of oorsee.
Waarvan hou jy niks – noem 4 dinge.
Diere en kinder mishandeling
Oneerlikheid
As iemand nie erken dat hulle verkeerd was nie
Lewer
germandt_g
facebook.com/germandt.g
germandtgeldenhuys.com
PRODUK: TAMATIE
Die woord tamatie kan na die plant (Solanum lycopersicum) verwys, of na die eetbare, gewoonlik pragtige rooi vrug wat dit dra. Die tamatie is oor die wêreld heen versprei gedurende die Spaanse kolonialis ring van die Suid-Amerikaans, waar dit oorspronklik vandaan kom. Dit word nou baie algemeen verbou, insluitend kweekhuise of plastiek tonnels in koeler wêrelddele.
Tamaties word op verskeie maniere verbruik, byvoorbeeld rou, gebraai of gekook as bestanddeel van baie geregte en souse, en ook in drankies. Plantkundig word die tamatie as 'n vrug beskryf, maar vir kookdoeleindes word dit as 'n groentesoort beskou. Dit mag verwarring veroorsaak, soos in 'n hooggeregshofgeding al ondervind is in die VSA.[1]
Die vrug is ryk aan likopeen, wat positiewe gesondheid eienskappe kan bevorder. Die tamatie behoort tot die nag skadu-familie. Die plante groei gewoonlik een tot drie meter (3 tot 10 vt) hoog
en beskik oor 'n slap stam wat in die algemeen oor die grond kruip of oor ander plante rank. In sy natuurlike habitat is die tamatie 'n meerjarige plant, maar binnenshuis kan dit as 'n eenjarige gekweek word.
Daar is heelwat natuurlike vyande vir tamaties bv. insekte, en roes, 'n soort swam wat gedy wanneer die tamaties te klam bly.
Wêreldwye produksie en uitvoer[wysig | wysig bron]
Die wêreldwye produksie van tamaties (beide vars en verwerk) bereik 161.8 miljoen ton in 2012. 'n Groot aandeel in die verhoogde produksie kan toegeskryf word aan verbeterde produksiemetodes in die lande in Asië, 'n gebied wat meer as 60% van die wêreld se tamaties geproduseer het in 2012.
Limpopo is Suid-Afrika se belangrikste produksiegebied, gevolg deur Mpumalanga, KwaZulu-Natal en Oos-Kaap. Dit is naas aartappels die gewildste groentegewas in die land.[2]
Tamatie, vrugte of groente? Botanies is dit 'n vrug, daar hoef nie gestry te word nie, maar deur die meeste van diegene wat dit 'n paar keer per week geniet, word dit gesien as 'n groente en nie as enige groente nie, maar as een van die simbool van die somer. In die buiteland word tamatie dikwels met Italië verbind, want dit is baie teenwoordig op pizza en met spaghetti, twee driekleur geregte. Die tamatie, sowel as vars, in slaaie, kan die hele jaar deur geniet word tamatiesous, verkieslik tuisgemaak, of nadat dit gedroog is.
Tamatie: voedingswaardes
Dit is nie die enigste rede vir sy groot gewildheid nie, maar dit help beslis, die feit dat die tamatie so is ryk aan vitamien C, 25 mg per hektogram, maar min kalorieë, 18 vir elke 100 gr. Een van die stowwe wat hierdie vrugte besonder gesond maak, is die likopeen.
As die naam op die oomblik niks vir ons sê nie, is dit goed om te weet dat dit 'n kragtige anti-oksidant is, wat nuttig is om te beskerm teen degeneratiewe siektes wat verband hou met verouderings prosesse. Om die idee in 100 mg tamatie pulp te gee, vind ons 11 mg, in 100 g skil, 54 mg.
Tamaties: voordele
Die lys van al die voordele van hierdie voedsel is lank en nie heeltemal nuttig nie. Dit is beter om diegene wat dit spesiaal maak in vergelyking met ander soortgelyke vrugte en groente, te onderstreep. Gereelde verbruik van tamaties kan help verminder die risiko van hartsiektes tot 29% help dit ook om sommige kankers te voorkom, veral dié van die dikderm en prostaat.
Dit is ook goed vir die oë, voer 'n beskermende aksie uit danksy hoë inhoud van beta karoteen en luteïen wat veroudering "vertraag". Tamatie is ryk aan vel, ook in plantaardige vesels soos hemisellulose en sellulose, en dit help die derm soveel dat dit een van die gunsteling voedsel is vir diegene wat aan hardlywigheid ly of met 'n lui derm.
P.omodoro: dieet
Ons hoor gereeld van die tamatie-dieet. Natuurlik kan ons nie net met hierdie vrugte voed nie, maar dit is deel van die meeste van die vrugte gewigsverlies diëte omdat dit blykbaar die produksie van die aminosuur karnitien wat lipiede in energie omskakel, kan stimuleer. Selfs diegene wat 'n dieet volg om laag of ver te hou laer cholesterol kan ook op tamaties steun ryk aan water, stimuleer diurese as dit vars en rou geëet word, sonder om met sout te oordryf.
Tamatie: onverdraagsaamheid
Daar is mense wat, terwyl hulle hom liefhet, hulle verdra die tamatie nie fisies nie. Die mees algemene simptome van hierdie nie-skaars onverdraagsaamheid is veral die verbruik daarvan as dit gekook word, maar as dit gewoonlik minder irriterend is
Om te ly is die spysverteringstelsel in werklikheid voel u opgeblasenheid en maagpyn, tekens van slegte spysvertering maag refleks en sooibrand. Minder dikwels, maar dit gebeur dat korwe ook ontstaan, 'n jeuk om die mond en veluitslag.
As u van hierdie artikel hou, hou my aan om ook op Twitter, Facebook, Google+, Instagram te volg
Verwante artikels wat u kan interesseer:
Swart tamaties
Oxheart tamatie: eienskappe
Donsige skimmel van tamatie
Kunsmis vir tamaties
Karotenoïede: waar dit voorkom
BOME VAN DIE JAAR
Buddleja saligna Willd.
Family: Scrophulariaceae
Common names: false olive (English); witolien (Afrikaans); umBatacwepe (Siswati); lelothwane (South Sotho); mothlware (Tswana); unGqeba (Xhosa); iGqeba-elimhlope (Zulu)
SA Tree No: 636
Buddleja saligna is a tree up to 10 m tall in warm moist areas but usually 4 to 5 metres in Highveld areas.
DescriptionThe false olive's young stems are four angled and covered with white velvety hairs. The older stems and trunks are creamy or grey to dark brown and fluted with the bark peeling in longitudinal strips.
The leaves are long and narrow - somewhat similar to the olive from which it gets its common name - but more textured. The leaf upper surface is hairless and dark green, the underside is whitish with prominently raised venation. The flowers are tiny, creamy white and borne in dense sprays usually at the ends of branches. The flowers have a lovely honey scent and appear from spring to summer (August- January). The seeds are minute, forming in small, hairy capsules which develop in the dried out flowers. (October - March)
Distribution and habitatThe false olive is widespread in South Africa, from the Western Cape through to Zimbabwe, extending inland from the coast to central South Africa and the Kalahari thornveld in the northwest. The habitats are very varied. It is found growing on dry hillsides, in mixed scrub, wooded valleys, forest margins, along streams and in coastal bush.
Derivation of name and historical aspectsThe genus was named in honour of an amateur botanist Rev Adam Buddle (1660-1715). Saligna is a reference to the leaves being willow like.
UsesThe plant is used for traditional medicinal purposes, the roots as a purgative and the leaves to treat coughs and colds. The wood is very fine grained and was used to make small pieces of furniture. The straight branches were used to make fence posts. The false olive was used to make asseggai handles. It also makes good fuel wood as it burns with an intense heat. The large amounts of pollen and nectar it produces makes it popular with bee farmers.
Growing Buddleja salignaThis fast growing tree is an excellent, quick screen plant. It grows up to 800mm per year. Use it as a pioneer tree for your forest garden. It also makes a very good clipped hedge. There is a fine example of a hedge in the Waterwise Garden at the Witwatersrand National Botanical Garden. It is evergreen, frost hardy and drought resistant and the masses of flowers make a lovely spring and summer show. It will grow in most soils but added compost will improve performance. It may need cutting back after flowering to keep tidy. The false olive does not have an aggressive root system.
The flowers attract insects (especially moths) and therefore insect feeding birds such as robins and apalises to the garden.
Buddleja saligna is easily grown from seed or cuttings. The seed is very fine and should be mixed with sand to obtain an even distribution. Sow in a good, fine seedling mix in seedling trays. To water after sowing, stand the tray in a clean, shallow container of water and allow to soak up into seed tray. Remove once the surface is wet. Germination may not take place all at the same time although most seed should have germinated after four weeks. Transplant into black bags, taking care to water well afterwards.
References· Joffe, P. 2001. Creative Gardening with Indigenous Plants: A South African Guide. Briza. Pretoria
Karee (Searsia lancea)
Die Karee (Searsia lancea) is 'n digte koelteboom met 'n neer hangende kroon en olyfgroen blare.[1] Die boom is wydverspreid in Suider-Afrika. Dit groei in oop boswêreld, langs riviere, strome en dikwels op termiet hope. Die boom se nasionale nommer is 386.[2]
Beskrywing[wysig | wysig bron]Dit is 'n immergroen, ryp geharde en droogtebestande boom, wat 'n hoogte van tot 8 meter kan bereik met 'n kroon wydte van 5 meter. Dit het 'n grasieuse, hangende vorm en donker, swartbruin, gegroefde bas wat goed kontrasteer met sy lang, dunnerige, haarlose, donker-groen en drieledige blare met gladde rande. Van Julie tot September dra dit klein geel blomme, wat op die vroulike bome gevolg word deur trosse klein, geel-groen platterige vrugte, wat baie gewild is by voëls.
Verbouing[wysig | wysig bron]Die boom is 'n goeie koelteboom vir tuine, parke en sypaadjies en is een van die mees algemene bome op die hoëveld en in die bosveld in Suid-Afrika, maar nie in die Laeveld nie. Dit is beste aangepas vir areas ryk in kalk in die Karoo en Namibië. Dit benodig baie son en matige water. In vroeëre tye is die vrugte gestamp, water bygevoeg en toegelaat om te gis, vir die bereiding van 'n klaarblyklik verfrissende bier.
Benamings[wysig | wysig bron]Die naam Rhus is afgelei van die Griekse woord vir "rooi", 'n verwysing na die treffende herfskleure van sommige spesies, terwyl lancea verwys na die lansetvormige blare. Karee is afgelei van Karoo. Dit staan ook bekend Karreein Engels, inHlokoshiyne in Zoeloe, umHlakotshane in Xhosa en Mokalaabata in Noord-Sotho.Tree wisteriaBolusanthus speciosus (Bolus) HarmsFamily: Fabaceae
Common names: tree wisteria; Vanwykshout (Afr.); mogaba (Northern Sotho); umHolo (Zulu) National tree list no.: 222
SA Tree No: 222
The Tree Wisteria is certainly one of the most spectacular of our indigenous trees when in flower, mimicking the splendour of the jacaranda, which unfortunately is proving to be an invader species in parts of South Africa. Given time and effort this tree could replace the jacaranda trees from Argentina and carpet Pretoria streets with indigenous purple blooms instead.
This decorative, small to medium-sized tree is deciduous, dropping its leaves only for a short period in early spring. The tree is normally multi-stemmed, but it can be pruned to form a single stem. The bark of the stem is brownish grey, rough and deeply fissured. Leaves, which are spirally arranged, are suspended from drooping branches.
The drooping, blue-mauve, fragrant, pea-like flowers hang from the branches in bunches, often covering the whole tree. Flowering time is from August to January (spring and early summer). Flowers are followed by papery, brown fruit pods, that hang from the branches in clusters, and never split to release their seeds. Being a protected tree in South Africa, wild specimens may not be removed, cut down or damaged.
Distribution and habitatBolusanthus speciosus is widespread in wooded grasslands in southern Africa, from Angola and Zambia down to KwaZulu-Natal.
Derivation of name and historical aspectsBolusanthus honours Harry Bolus (1834 to 1911), who was a South African botanist and founder of the Cape Town Bolus Herbarium; speciosus means beautiful or showy in Latin.
EcologyAnimals including monkeys, gemsbok, giraffe and grey duiker eat the pods and leaves.
UsesThe wood, which is highly sought after by carpenters, makes excellent furniture. It works well on a lathe, turning out beautiful lampshades and other articles. The straight growing stems are very hard, termite resistant and used for fencing posts. The roots are used medicinally to alleviate stomach problems and the inner bark used to treat abdominal cramps. It also has excellent potential as a tree for landscaping and growing in the home garden.
Planted alongside a group of Bauhinia galpinii with striking red flowers, Bolusanthus speciosus is a sight to behold. It is an ideal tree to grace a medium to small garden, as it never grows too big. It can be grown in a container and looks spectacular on any sunny patio. As mentioned earlier, the tree wisteria makes a beautiful street tree with its non-invasive root system. To propagate place the seeds in hot water and soak overnight. Sow the seeds in containers filled with river sand, covering lightly with finer sand. Remember that the sowing depth should not be deeper than the diameter of the seed. The seeds germinate quickly and can be transplanted after the second leaf has emerged. A good soil mixture would be equal parts of river sand, loam and compost. With good care this tree can grow up to 800 mm per year.
Bolusanthus speciosus can withstand moderate frost, but will need protection for the first few years. It can also survive periods of drought.
References· GERMISHUIZEN, G. & FABIAN, A. 1997. Wildflowers of northern South Africa. Fernwood Press, Vlaeberg, Cape Town.
Nick Klapwijk
Pretoria National Botanical Garden
Plant Attributes:
Plant type: Tree
Soil type: Sandy, clay, Loam
Flowering season: Spring
PH: Neutral
Flower colour: Blue, Mauvel/Lilac
Aspect: Fulle Sun
Gardening skill: Easy
PROJEK / PROJECT: Raak rekenaar slim - WORD, EXCEL, POWERPOINT, E-POS EN Kuber klets (FB)
SKRYWER / WRITER: Johan Bakkes
PERSOONLIKHEID - KUNSTENAAR/ PERSONALITY- ARTIST: Germandt Geldenhuys
PRODUK / PRODUCT: Tamaties
KONGRESPROJEK / CONGRESS PROJECT: Skenk 'n storie boek vir 'n kind
BOME / TREES: Olive Sagewood (Buddleja Saligna), Karee (Searsia lancea), Tree-Wisteria (Bolusanthus
speciious)
UITVOERENDE BESTUUR:
President Alna Kapp
Vise-President Alice de Beer
Redaktrise Marisca Vosloo
Sekretaresse Carien Schabort
Skakelbeampte Victoria Holtzhausen
Tesouriere Engela Thompson
Beoordelingssameroeper Helena Joubert
STREEKVOORSITTERS:
Carpe Diem: Debbie du Plessis
Hoëveld: Gerda Büter
Kosmos: Alice de Beer
Malieveld: Elena Martens
Suikerbos: Victoria Holtzhausen
Tambukie: Alna Kapp / Carien Schabort staan in tot konferensie 2023
KONGRES:
Kongresprojek Skenk 'n store boek vir 'n kind
SOMERSKOOL
SA KONGRES:
ACWW/WBPV:
SKRYWER:
Johan Bakkes is die Skrywer van avontuur reisjoernale Professor in bestuursrekeningkunde aan die Universiteit van Wes-Kaapland.
Casparus Johan Bakkes is op 21 Oktober 1956 op Stellenbosch gebore, die seun van die skrywer Margaret Bakkes en historikus Cas Bakkes. Hy het in Saldanhabaai grootgeword. Hy het aan die Afrikaans Hoër Seunskool in Pretoria gematrikuleer en aan die Universiteit van Pretoria gestudeer om 'n geoktrooieerde rekenmeester en ouditeur te word. 1983 - 2000: professor aan Unisa in Toegepaste Rekeningkunde en sedert 2001 professor in bestuursrekeningkunde aan die Universiteit van Wes-Kaapland.
Johan is mal oor avontuur, reis en die natuur en besit 'n Safari-besigheid, Induku. Hy werk ook as ekspedisie-organiseerder. Hy is getroud met die kunstenaar Nanna Vorster-Bakkes en hulle het 'n dogter en 'n seun, Cara en Marc. Hulle woon in die Paarl.
Die skrywer Christiaan Bakkes is sy broer.
Ek is nie 'n skrywer nie, ek's 'n storieverteller, ek's 'n traveller, ek's 'n professionele boemelaar. Ek's doodeerlik as ek dit sê.
(I am not a writer, I am a traveller, I am a professionel hellbender. I mean it.)
Johan het in 2006 die Mondi-toekenning ontvang vir sy artikel in Insig, Hel Toe op sy reis na die verste punt op die Afrika-kontinent.
Boeke:
Moer toe die vreemde in, Human & Rousseau, 2001
Nou's ons in ons donner in, Human & Rousseau, 2006, translated into English: To Hell and Gone, Human & Rousseau, 2008
Norrevok, Human & Rousseau, 2008
Samoe(r)sa reis, Human & Rousseau, 2010
Oepse Daisy, Queillerie Publishers, 2011
Openbaring, Queillerie, 2016
PERSOONLIKHEID - KUNSTENAAR/ PERSONALITY- ARTIST
Germandt Geldenhuys is een van daardie mense wat met soveel talente gebore
is en dan is hy nog baie aangenaam ook.
Kykers het werklik eers bewus geword van die talentvolle jongman met
sy rol in Binnelanders as Louis Koster alhoewel hy al vanaf skooltyd uitgeblink
het in toneelstukke en musiekblyspele.
Daar is soveel interessante fasette van Germandt dat ek sommer sy biografie
Gaan plaas want Germandt tree op, in een of ander kapasiteit, al vandat hy
kan onthou en het op skool al in toneelstukke en musiekblyspele uitgeblink.
In 2006 neem hy deel aan die Wêreld Kampioenskappe vir Uitvoerende Kunste
waar hy die gesogte “Grand Champion Award” vir sang, verower.
Hy matrikuleer aan Hoërskool Jeugland in Kempton Park waarna hy sy tersiêre
studies aan die Waterfront Theatre School in Kaapstad voltooi. Onder die
bekwame leiding van Delia Sainsbury, Paul Griffiths en Keith Galloway verwerf
hy ‘n Lisensiaat in Musiek-Teater en ‘n Lisensiaat in Drama vanaf die
Trinity Guildhall College in Londen.
Hy word ook in sy finale jaar met die Richard Loring-prys vir Uitstaande Spel bekroon en word ook ‘n rol aangebied in Richard Loring se CAPE STORIES FROM THE MOTHER CITY in Seepunt, Kaapstad. Hy keer terug na Johannesburg in 2015 en tree op in THE JUNGLE BOOK, SISTER ACT, SWEENEY TODD (Nom: Fleur du Cap Beste Manlike Byspeler), SNEEUWITJIE, verskeie televisie advertensies en korporatiewe funksies.
Daarna maak hy sy televisie-buiging in STERLOPERS op KykNet.
Tans is Germandt te sien in die rol van “Louis Koster”, die kroeg bestuurder en IT-foendi, in BINNELANDERS op KykNET – waarvoor hy in 2017 met Huisgenoot se gesogte Tempo-toekenning vir “Sepie-Akteur Van Die Jaar” bekroon is.
In 2018, maak hy sy film debuut in die volprese KANARIE en verower “Beste Manlike Byspeler: Film” by die KykNET Silwerskermfees. Vir hierdie film word Germandt dan ook benoem vir ‘n SAFTA vir “Best Supporting Actor in a Feature Film”.
In 2019 was hy ook te sien in Janice Honeyman se pantomime, JACK & THE BEANSTALK by die Johannesburg Theatre.
Olka Bolka het in ‘n onderhoud nog meer van Germandt uitgevind
Waar is jy gebore en het jy grootgeword?
Ek is gebore in Kimberley in die Noord-Kaap. Grootgeword in Christiana (NW), Ladybrand (VS) en toe uiteindelik hoërskooljare deurgebring in Kempton Park, Gauteng.
Het jy na skool gaan studeer, indien wel wat?
Ek het na skool gaan studeer ja, ek het drama en musical theatre vir 4 jaar geswot by die Waterfront Theatre School.
Jy is baie talentvol in musiek en drama , wat het eerste gekom?
Baie dankie. Jong, ek dink maar die musiek ding het eerste gekom. My ouers is albei baie musikale mense, met my pa wat klavier speel en my ma wat sing. So ek het maar in ‘n musicale huis grootgeword.
Hoe het jou ouers oor jou beroepkeuse gevoel?
Nog altyd 100% aangemoedig en ondersteun. Ek dink hulle het geweet dat ek van ‘n klein ouderdom af al baie passievol is oor die uitvoerende kunste, so dit het hulle nie regtig baie verbaas toe ek noem dat ek in hierdie rigting wou swot nie.
Jy het ‘n rol in Kanarie vertolk vertel ons daarvan.
Dit was my heel eerste film-rol. Ek was bitter erg op my senuwees tydens daardie hele verfilmingsproses, maar dit was regtigwaar ‘n ongelooflike ervaring… en ek dink nie ek het al sedertdien dieselfde vreugde uit ‘n rol gekry soos met daai een nie.
Hoe berei jy jou voor vir ‘n rol?
Eerste dinge eerste, ek analiseer die teks en maak seker ek verstaan wie en wat die karakter is. Wat hulle dryfkrag is, hulle behoeftes, begeertes en dies meer. Dan leer ek die woorde so uit my kop uit as wat ek kan. En dan, gewoonlik met die repetisie-proses, dan begin die lekker “speel” aspek van die karakter, waar ek dan saam die regisseur die fisieke aspekte van die karakter uitpluis en oefen.
Hoe hanteer jy ‘n moeilike karakter of toneel?
Hahahaha, soos met enige iets in die lewe moet mens maar daardie bul by die horings pak en maar tot die beste van jou vermoëns doen. Op die ou einde is dit al wat elkeen van ons kan gee.
Hoe verskil jy van jou karakter wat jy speel in Binnelanders?
Ek dink daar is meer ooreenkomste tussen my en Louis as wat daar verskille is, maar ek is verseker nie so naief of goedgelowig soos Louis nie. Ek is beslis ook nie so impulsief nie.
Hoe hanteer jy publieke aandag?
Daardie is ‘n ingewikkelde vraag, want dit hang seker maar ook af van die konteks. As iemand my trompop loop erens in ‘n winkel is ek geneig om effens skrikkerig en angstig te raak. Glo dit of nie, die meeste akteurs/aktrises is eintlik maar skamerige mense (veral as ons omring word deur ‘n klomp vreemde mense), so die geneigdheid by my is ook maar net om te “smile en wave” en so gou as moontlik die aandag op iemand anders te prober fokus.
Toe jy bekendheid verwerf, hoe het dit jou lewe beinvloed?
Ek dink nie dit het regtig my lewe vreeslik baie beinvloed nie. Ek is maar nogsteeds soortvan dieselfde mens. Behalwe vir die nou-en-dan wat ‘n aanhanger jou in ‘n winkel raakloop en eers wil hallo sê, het my lewe nie regtig veel verander nie.
Wie se TV Klerkas sal jy graag wil hê?
Dr Tertius (Reynardt Hugo) s’n. Ek vermoed dit sal egter slegs om my enkel pas.
Watter werk sal jy graag agter die skerms wil doen?
Beslis ‘n regisseur. Ek hou daarvan om vir akteurs leiding te gee en saam-saam die storie te vertel.
Wat is jou nagmerrie scenario tydens verfilming?
Dat ek nie my woorde kan onthou nie, of dat my broek skeur. Allerhande sulke dinge gaan gereeld deur my kop.
Watter TV reeks sal jy wil oormaak en deel van wees?
Game of Thrones, beslis. Ek sal die draak wil speel.
As jy enige karakter kon speel wie sou dit wees?
Ek wou nog altyd ‘n ‘villain” gespeel het, of ‘n bekende person wat werklik geleef het – m.a.w ‘n “biopic”.
Vertel ons van jouself in ‘n neutedop?
Enkellopend, twee honde, mal oor kosmaak, lief vir my familie en vriende, lief vir die oop pad, vir padstalletjies en padkos. Ek werk gewoonlik baie hard, met die gevolg is dat ek sommige dae net wil lê.
Vertel ons iets wat niemand van jou weet nie?
Ek dink nie dis regtig moontlik nie, want daar is nie regtig iets wat _niemand_ van my weet nie. Ek is maar ‘n oop-boek.
Wat is die beste raad wat jy nog ooit van iemand ontvang het?
“The only difference between a rut and a grave is the depth.”
Wat was jou angswekkendste oombilk ooit?
Oe nee, hopeloos te veel om te noem. My broek het eendag oopgeskeur tydens ‘n teater-show in Windhoek, en ek moes vir ‘n hele toneel lank met ‘n geskeurde broek speel sonder dat die gehoor dit agterkom.
As jy met enigeiemand oor ‘n koppie koffie kan gesels, wie sal dit wees en hoekom?
My oupa Len. Hy is ‘n paar jaar terug oorlede. Sou lekker wees om net weer “hallo” te kan sê.
Watter beroep sou jy beoefen het as jy nie akteur geword het nie?
TV-sjef of ‘n staatsaanklaer.
Jou fassinerendse onderhoud ooit?
Met ‘n film-kritikus oor die film Kanarie. Sy het dinge in die storie raakgesien en ontleed wat ek nie eers raakgesien het nie. Ons het baie lekker gesels, en ek het nogal daar weggestap en gedink: “Wow, wat ‘n wonderlike onderhoud!”
Wat beteken pryse en toekennings vir jou?
Dit beteken eintlik maar net dat iemand erens jou werk raakgesien het en dit genoeg waardeer het om vir jou dankie te wil sê. Dis maar al. Maar ek dink as mense hierdie tipe werk gaan doen net vir die toekennings, dan gaan jy ‘n massiewe problem hê.
2020 was ‘n vreemde jaar met viruses en inperkings, hoe het jy dit ervaar?
Dit was vreemd ja, en stil. Ek het maar basies net in “survival mode” ingegaan en die beste probeer maak van ‘n uiters vreemde saak.
Die vermaakliksheidbedryf een van die besighede wat hard geslaan is met die covid-virus, hoe moes jy aanpas om nog steeds ‘n inkomste uit jou beroep te kan kry?
Ek was baie bevoorreg om by Binnelanders redelik (soortvan) ononderbroke te kon werk, maar ek weet baie ander kunstenaars het nie ooit dieselfde gehad laasjaar nie. Nou meer as ooit moet die publiek asb die vryskut-kunstenaars ondersteun. Baie van hulle sit al sonder werk sedert Maart
Waarmee is jy op die oomblik besig?
Op die oomblik gee ek aanlyn drama- en sangklasse. Ek skryf ook ‘n paar tekste, probeer hier en daar nog liedjies skryf en doen basies Binnelanders op ‘n daaglikse basis.
Wat is volgende vir jou, en hoe sien jy jou toekoms?
Die volgende ding wat ek graag weer sal wil doen is om in ‘n film te speel… Kanarie was so ‘n “great” ervaring gewees, ek sou baie graag so iets wil repliseer.
Wat is jou gunsteling:
Musiek – Soul, gospel, funk, R&B, pop, contemporary, 80’s rock
Sanger – Ben Platt (op die oomblik)
Sangeres – Snaaks genoeg is dit Miley Cyrus op hierdie oomblik. Sy doen nogal baie interessante dinge met haar musiek deesdae.
Band – Queen
Gunsteling liedjie – Dis tussen “Purple Rain” en “Somebody to Love”. Maar ook “To Make You Feel My Love”
Rolprent – Hopeloos te veel om te noem. Dalk die animasie-weergawe van The Lion King.
Akteur – Weereens hopeloos te veel om te noem.
Aktrise – Kate Winslet, Emma Thompson, Amy Adams, Meryl Streep, Zendaya, Anna-Mart van der Merwe, Olivia Colman
TV reeks en karakter – Op hierdie stadium is dit seker Schitt’s Creek. En ek hou van al die karakters omtrent ewe veel.
Kos en drankie – Pasta + Whiskey
Klere & kleur – Jeans + T-hemp & Emerald Groen
Ontspanning Bosvakansie.
Boek “I know this much is true” van Wally Lamb. “One Day” – David Nicholls.
Vakansie bestemming – Bosveld. Of oorsee.
Waarvan hou jy niks – noem 4 dinge.
Diere en kinder mishandeling
Oneerlikheid
As iemand nie erken dat hulle verkeerd was nie
Lewer
germandt_g
facebook.com/germandt.g
germandtgeldenhuys.com
PRODUK: TAMATIE
Die woord tamatie kan na die plant (Solanum lycopersicum) verwys, of na die eetbare, gewoonlik pragtige rooi vrug wat dit dra. Die tamatie is oor die wêreld heen versprei gedurende die Spaanse kolonialis ring van die Suid-Amerikaans, waar dit oorspronklik vandaan kom. Dit word nou baie algemeen verbou, insluitend kweekhuise of plastiek tonnels in koeler wêrelddele.
Tamaties word op verskeie maniere verbruik, byvoorbeeld rou, gebraai of gekook as bestanddeel van baie geregte en souse, en ook in drankies. Plantkundig word die tamatie as 'n vrug beskryf, maar vir kookdoeleindes word dit as 'n groentesoort beskou. Dit mag verwarring veroorsaak, soos in 'n hooggeregshofgeding al ondervind is in die VSA.[1]
Die vrug is ryk aan likopeen, wat positiewe gesondheid eienskappe kan bevorder. Die tamatie behoort tot die nag skadu-familie. Die plante groei gewoonlik een tot drie meter (3 tot 10 vt) hoog
en beskik oor 'n slap stam wat in die algemeen oor die grond kruip of oor ander plante rank. In sy natuurlike habitat is die tamatie 'n meerjarige plant, maar binnenshuis kan dit as 'n eenjarige gekweek word.
Daar is heelwat natuurlike vyande vir tamaties bv. insekte, en roes, 'n soort swam wat gedy wanneer die tamaties te klam bly.
Wêreldwye produksie en uitvoer[wysig | wysig bron]
Die wêreldwye produksie van tamaties (beide vars en verwerk) bereik 161.8 miljoen ton in 2012. 'n Groot aandeel in die verhoogde produksie kan toegeskryf word aan verbeterde produksiemetodes in die lande in Asië, 'n gebied wat meer as 60% van die wêreld se tamaties geproduseer het in 2012.
Limpopo is Suid-Afrika se belangrikste produksiegebied, gevolg deur Mpumalanga, KwaZulu-Natal en Oos-Kaap. Dit is naas aartappels die gewildste groentegewas in die land.[2]
Tamatie, vrugte of groente? Botanies is dit 'n vrug, daar hoef nie gestry te word nie, maar deur die meeste van diegene wat dit 'n paar keer per week geniet, word dit gesien as 'n groente en nie as enige groente nie, maar as een van die simbool van die somer. In die buiteland word tamatie dikwels met Italië verbind, want dit is baie teenwoordig op pizza en met spaghetti, twee driekleur geregte. Die tamatie, sowel as vars, in slaaie, kan die hele jaar deur geniet word tamatiesous, verkieslik tuisgemaak, of nadat dit gedroog is.
Tamatie: voedingswaardes
Dit is nie die enigste rede vir sy groot gewildheid nie, maar dit help beslis, die feit dat die tamatie so is ryk aan vitamien C, 25 mg per hektogram, maar min kalorieë, 18 vir elke 100 gr. Een van die stowwe wat hierdie vrugte besonder gesond maak, is die likopeen.
As die naam op die oomblik niks vir ons sê nie, is dit goed om te weet dat dit 'n kragtige anti-oksidant is, wat nuttig is om te beskerm teen degeneratiewe siektes wat verband hou met verouderings prosesse. Om die idee in 100 mg tamatie pulp te gee, vind ons 11 mg, in 100 g skil, 54 mg.
Tamaties: voordele
Die lys van al die voordele van hierdie voedsel is lank en nie heeltemal nuttig nie. Dit is beter om diegene wat dit spesiaal maak in vergelyking met ander soortgelyke vrugte en groente, te onderstreep. Gereelde verbruik van tamaties kan help verminder die risiko van hartsiektes tot 29% help dit ook om sommige kankers te voorkom, veral dié van die dikderm en prostaat.
Dit is ook goed vir die oë, voer 'n beskermende aksie uit danksy hoë inhoud van beta karoteen en luteïen wat veroudering "vertraag". Tamatie is ryk aan vel, ook in plantaardige vesels soos hemisellulose en sellulose, en dit help die derm soveel dat dit een van die gunsteling voedsel is vir diegene wat aan hardlywigheid ly of met 'n lui derm.
P.omodoro: dieet
Ons hoor gereeld van die tamatie-dieet. Natuurlik kan ons nie net met hierdie vrugte voed nie, maar dit is deel van die meeste van die vrugte gewigsverlies diëte omdat dit blykbaar die produksie van die aminosuur karnitien wat lipiede in energie omskakel, kan stimuleer. Selfs diegene wat 'n dieet volg om laag of ver te hou laer cholesterol kan ook op tamaties steun ryk aan water, stimuleer diurese as dit vars en rou geëet word, sonder om met sout te oordryf.
Tamatie: onverdraagsaamheid
Daar is mense wat, terwyl hulle hom liefhet, hulle verdra die tamatie nie fisies nie. Die mees algemene simptome van hierdie nie-skaars onverdraagsaamheid is veral die verbruik daarvan as dit gekook word, maar as dit gewoonlik minder irriterend is
Om te ly is die spysverteringstelsel in werklikheid voel u opgeblasenheid en maagpyn, tekens van slegte spysvertering maag refleks en sooibrand. Minder dikwels, maar dit gebeur dat korwe ook ontstaan, 'n jeuk om die mond en veluitslag.
As u van hierdie artikel hou, hou my aan om ook op Twitter, Facebook, Google+, Instagram te volg
Verwante artikels wat u kan interesseer:
Swart tamaties
Oxheart tamatie: eienskappe
Donsige skimmel van tamatie
Kunsmis vir tamaties
Karotenoïede: waar dit voorkom
BOME VAN DIE JAAR
Buddleja saligna Willd.
Family: Scrophulariaceae
Common names: false olive (English); witolien (Afrikaans); umBatacwepe (Siswati); lelothwane (South Sotho); mothlware (Tswana); unGqeba (Xhosa); iGqeba-elimhlope (Zulu)
SA Tree No: 636
Buddleja saligna is a tree up to 10 m tall in warm moist areas but usually 4 to 5 metres in Highveld areas.
DescriptionThe false olive's young stems are four angled and covered with white velvety hairs. The older stems and trunks are creamy or grey to dark brown and fluted with the bark peeling in longitudinal strips.
The leaves are long and narrow - somewhat similar to the olive from which it gets its common name - but more textured. The leaf upper surface is hairless and dark green, the underside is whitish with prominently raised venation. The flowers are tiny, creamy white and borne in dense sprays usually at the ends of branches. The flowers have a lovely honey scent and appear from spring to summer (August- January). The seeds are minute, forming in small, hairy capsules which develop in the dried out flowers. (October - March)
Distribution and habitatThe false olive is widespread in South Africa, from the Western Cape through to Zimbabwe, extending inland from the coast to central South Africa and the Kalahari thornveld in the northwest. The habitats are very varied. It is found growing on dry hillsides, in mixed scrub, wooded valleys, forest margins, along streams and in coastal bush.
Derivation of name and historical aspectsThe genus was named in honour of an amateur botanist Rev Adam Buddle (1660-1715). Saligna is a reference to the leaves being willow like.
UsesThe plant is used for traditional medicinal purposes, the roots as a purgative and the leaves to treat coughs and colds. The wood is very fine grained and was used to make small pieces of furniture. The straight branches were used to make fence posts. The false olive was used to make asseggai handles. It also makes good fuel wood as it burns with an intense heat. The large amounts of pollen and nectar it produces makes it popular with bee farmers.
Growing Buddleja salignaThis fast growing tree is an excellent, quick screen plant. It grows up to 800mm per year. Use it as a pioneer tree for your forest garden. It also makes a very good clipped hedge. There is a fine example of a hedge in the Waterwise Garden at the Witwatersrand National Botanical Garden. It is evergreen, frost hardy and drought resistant and the masses of flowers make a lovely spring and summer show. It will grow in most soils but added compost will improve performance. It may need cutting back after flowering to keep tidy. The false olive does not have an aggressive root system.
The flowers attract insects (especially moths) and therefore insect feeding birds such as robins and apalises to the garden.
Buddleja saligna is easily grown from seed or cuttings. The seed is very fine and should be mixed with sand to obtain an even distribution. Sow in a good, fine seedling mix in seedling trays. To water after sowing, stand the tray in a clean, shallow container of water and allow to soak up into seed tray. Remove once the surface is wet. Germination may not take place all at the same time although most seed should have germinated after four weeks. Transplant into black bags, taking care to water well afterwards.
References· Joffe, P. 2001. Creative Gardening with Indigenous Plants: A South African Guide. Briza. Pretoria
- Palmer, E and Pitman, N. 1972. Trees of Southern Africa: Volume 3. A.A. Balkema. Cape Town.
- Thomas, V and Grant, R. 1998. Sappi Tree Spotting, Highveld and the Drakensberg. Jacana Education. Johannesburg.
- Venter, F and J-A. 1996. Making the most of Indigenous Trees. Briza Publications. Pretoria.
- Alice Aubrey
Walter Sisulu National Botanical Garden
Karee (Searsia lancea)
Die Karee (Searsia lancea) is 'n digte koelteboom met 'n neer hangende kroon en olyfgroen blare.[1] Die boom is wydverspreid in Suider-Afrika. Dit groei in oop boswêreld, langs riviere, strome en dikwels op termiet hope. Die boom se nasionale nommer is 386.[2]
Beskrywing[wysig | wysig bron]Dit is 'n immergroen, ryp geharde en droogtebestande boom, wat 'n hoogte van tot 8 meter kan bereik met 'n kroon wydte van 5 meter. Dit het 'n grasieuse, hangende vorm en donker, swartbruin, gegroefde bas wat goed kontrasteer met sy lang, dunnerige, haarlose, donker-groen en drieledige blare met gladde rande. Van Julie tot September dra dit klein geel blomme, wat op die vroulike bome gevolg word deur trosse klein, geel-groen platterige vrugte, wat baie gewild is by voëls.
Verbouing[wysig | wysig bron]Die boom is 'n goeie koelteboom vir tuine, parke en sypaadjies en is een van die mees algemene bome op die hoëveld en in die bosveld in Suid-Afrika, maar nie in die Laeveld nie. Dit is beste aangepas vir areas ryk in kalk in die Karoo en Namibië. Dit benodig baie son en matige water. In vroeëre tye is die vrugte gestamp, water bygevoeg en toegelaat om te gis, vir die bereiding van 'n klaarblyklik verfrissende bier.
Benamings[wysig | wysig bron]Die naam Rhus is afgelei van die Griekse woord vir "rooi", 'n verwysing na die treffende herfskleure van sommige spesies, terwyl lancea verwys na die lansetvormige blare. Karee is afgelei van Karoo. Dit staan ook bekend Karreein Engels, inHlokoshiyne in Zoeloe, umHlakotshane in Xhosa en Mokalaabata in Noord-Sotho.Tree wisteriaBolusanthus speciosus (Bolus) HarmsFamily: Fabaceae
Common names: tree wisteria; Vanwykshout (Afr.); mogaba (Northern Sotho); umHolo (Zulu) National tree list no.: 222
SA Tree No: 222
The Tree Wisteria is certainly one of the most spectacular of our indigenous trees when in flower, mimicking the splendour of the jacaranda, which unfortunately is proving to be an invader species in parts of South Africa. Given time and effort this tree could replace the jacaranda trees from Argentina and carpet Pretoria streets with indigenous purple blooms instead.
This decorative, small to medium-sized tree is deciduous, dropping its leaves only for a short period in early spring. The tree is normally multi-stemmed, but it can be pruned to form a single stem. The bark of the stem is brownish grey, rough and deeply fissured. Leaves, which are spirally arranged, are suspended from drooping branches.
The drooping, blue-mauve, fragrant, pea-like flowers hang from the branches in bunches, often covering the whole tree. Flowering time is from August to January (spring and early summer). Flowers are followed by papery, brown fruit pods, that hang from the branches in clusters, and never split to release their seeds. Being a protected tree in South Africa, wild specimens may not be removed, cut down or damaged.
Distribution and habitatBolusanthus speciosus is widespread in wooded grasslands in southern Africa, from Angola and Zambia down to KwaZulu-Natal.
Derivation of name and historical aspectsBolusanthus honours Harry Bolus (1834 to 1911), who was a South African botanist and founder of the Cape Town Bolus Herbarium; speciosus means beautiful or showy in Latin.
EcologyAnimals including monkeys, gemsbok, giraffe and grey duiker eat the pods and leaves.
UsesThe wood, which is highly sought after by carpenters, makes excellent furniture. It works well on a lathe, turning out beautiful lampshades and other articles. The straight growing stems are very hard, termite resistant and used for fencing posts. The roots are used medicinally to alleviate stomach problems and the inner bark used to treat abdominal cramps. It also has excellent potential as a tree for landscaping and growing in the home garden.
Planted alongside a group of Bauhinia galpinii with striking red flowers, Bolusanthus speciosus is a sight to behold. It is an ideal tree to grace a medium to small garden, as it never grows too big. It can be grown in a container and looks spectacular on any sunny patio. As mentioned earlier, the tree wisteria makes a beautiful street tree with its non-invasive root system. To propagate place the seeds in hot water and soak overnight. Sow the seeds in containers filled with river sand, covering lightly with finer sand. Remember that the sowing depth should not be deeper than the diameter of the seed. The seeds germinate quickly and can be transplanted after the second leaf has emerged. A good soil mixture would be equal parts of river sand, loam and compost. With good care this tree can grow up to 800 mm per year.
Bolusanthus speciosus can withstand moderate frost, but will need protection for the first few years. It can also survive periods of drought.
References· GERMISHUIZEN, G. & FABIAN, A. 1997. Wildflowers of northern South Africa. Fernwood Press, Vlaeberg, Cape Town.
- POOLEY, E. 1993. The complete field guide to trees of Natal, Zululand and Transkei. Natal Flora Publications Trust, Durban.
- SCHMIDT, E., LOTTER, M. & McCLELAND, W. 2002. Trees and shrubs of Mpumalanga and Kruger National Park. Redhotmoondog Communications & Jacana, Johannesburg.
Nick Klapwijk
Pretoria National Botanical Garden
Plant Attributes:
Plant type: Tree
Soil type: Sandy, clay, Loam
Flowering season: Spring
PH: Neutral
Flower colour: Blue, Mauvel/Lilac
Aspect: Fulle Sun
Gardening skill: Easy
|
|
|
m. Die bas is
m. Die bas is